Page 32 - makedonca

масла и полифеноли. Заедно со овие биолошки активни метаболити, се создава добар
субстрат за вермикомпостирање, кој произведува квалитетно ѓубриво слично на тресет.

Дополнително, отпадот од земјоделски култури како карфиол, зелка и брокула, кој се
собира по бербата, се користи како материјал за вермикомпостирање. Меѓутоа, овие
материјали треба да доаѓаат од полиња кои не се третирани со инсектициди или
пестициди.

Хартијата е разновиден отпад генериран од општинскиот цврст отпад и индустриите.
Индија придонесува со околу 1,5% од вкупното глобално производство на хартија и
картон. Поради недостигот на ефективен систем за собирање и управување со хартија, се
јавува ризична ситуација. Хартијата генерално се прави од растенија и содржи
значителна количина органска материја, што ја прави одличен материјал за
компостирање.

Оризовата слама и мико-сламата, која е остаток по одгледување на печурки, се оставаат
како отпад, но се полни со хранливи материи. Така, тие можат да бидат погоден подлоген
материјал за вермикомпостирање. Пепелот од оризови лушпи, кокосови влакна, отпад од
чај и памучни топчиња исто така се користат како подлога за вермикомпостирање [19].
Меѓутоа, субстратите (хранливите материи) кои најчесто се користат во
вермикомпостирање се:

Кујнски отпад: Кујнски отпад, како што се лушпи од зеленчук и овошје, остатоци од
зеленчук, талог од кафе и кесички од чај, се соодветни материјали за компост.
Отпад од градина: Отпад од градина, како исечена трева, остатоци од кастрење, лисја,
стебла од растенија и остатоци од цвеќиња, исто така, може да се користат за
компостирање.

Лисја: Лисјата собрани од градината во есен се вреден материјал за компост.
Дрвени отпадоци: Трски од дрво, остатоци од дрво и дрвени пелети исто така можат да
се користат за компост.

Хартија и картон: Особено рециклирачки материјали од хартија и картон можат да
бидат соодветни за компостирање. Меѓутоа, треба да се избегнува употребата на обоена
и сјајна хартија.

Животински измет: Одреден животински измет, особено измет од тревопасни животни
како коњи, кокошки и крави, може да се користи за компостирање. Меѓутоа, неефективен
животински измет како изметот од кучиња и мачки не треба да се користи во
компостирањето.

Отпад од храна: Отпад од храна и растителен отпад се органски материјали кои можат
да се користат во компостирање.

Талог од кафе: Употребениот талог од кафе е вреден материјал за компост поради
содржината на азот.

Лушпи од јајца: Лушпите од јајца се соодветен материјал за компост поради нивната
содржина на калциум.

24