Page 33 - makedonca
P. 33
Исечена трева: Исечената трева може да се користи како зелен материјал, а со својот
азотен состав ја забрзува разградувањето на компостот.
Дополнително, кесички од чај, остатоци и лушпи од лешник, собни растенија, стебла и
слама, остатоци од зрна, парчиња памук и волна, дрвен пепел, отпад од обработка на
ф'стаци, отпад од производство на маслиново масло (освен црната вода), отпад од
преработка на чај, отпад од фабрики за овошни сокови, глави и лисја од шеќерна репка
итн., можат да се користат.
Меѓутоа, треба да се напомене дека за компостирање не треба да се користат животински
отпадоци како остатоци од месо или риба, млеко и млечни производи. Исто така, обоено
или третирано дрво, отпад кој содржи хемикалии и материјали од болни растенија не
треба да се користат за компостирање. За здрав и квалитетен компост треба да се користи
избалансиран однос на јаглерод и азот, како и разновидност на органски материјали.
Воопшто, компостот содржи отпад од храна и растенија, рециклиран органски материјал
и ѓубрива. Смесата од компост исто така е богата со растителни хранливи материи и
корисни организми како бактерии, протозои, нематоди и габи. Компостирањето е
ефикасен и еколошки корисен метод за намалување на зависноста од комерцијални
хемиски ѓубрива. Тоа е важен метод за зголемување на плодноста на почвата во пејзажни
уредувања, урбано земјоделство, градини, хортикултура и органско земјоделство.
3.2. Легла
Постелата претставува соодветна животна средина за црвите. Постелата за глисти треба
да задржува влага, да остане лабава и да не содржи многу протеини или органски азотни
соединенија што брзо се распаѓаат (Табела 2). Овие соединенија брзо се распаѓаат и
ослободуваат амонијак, што може привремено да ја зголеми pH вредноста на постелата
на 8 или повеќе, што не е добро за црвите. Постелата ќе се загрее во лежиштата ако не е
веќе значително разложена или ако содржи прекумерни количини на лесно распадливи
јаглехидрати. Овие услови може да предизвикаат умирање на црвите. Важно е сите
материјали за постелата да бидат целосно разложени или компостирани пред употреба.
Влажната постела треба да се постави во лежиштата на длабочина од 15 см. По
додавањето на црвите, горните 10 см од постелата треба да се одржуваат влажни, но не
премногу влажни.
Постелата е материјал што им обезбедува на црвите релативно стабилно живеалиште со
следниве карактеристики:
Висока апсорпција: Црвите дишат преку кожата, па затоа постелата мора добро да ја
апсорбира и задржува водата. Црвите умираат ако нивната кожа се исуши.
Добар капацитет за структура: Црвите дишат аеробно, а различните материјали за
постела влијаат на вкупната порозност на постелата, вклучително и големината и обликот
на честичките, текстурата и цврстината на нејзината структура. Ако постелата е премногу
густа или се збијува премногу, тогаш протокот на воздух се намалува или целосно се
елиминира. Овој ефект се нарекува капацитет за структура на материјалот.
25