Page 70 - makedonca
P. 70

Честопати вишокот на органско „ѓубре“на индивидуално или семејно ниво, па се
                      до  комунално  ниво,  во  компании,  училишта,  болници  и  многу  други  средини,

                      може  да  се  поправи  со  системи  за  компостирање.  Потребните  инвестиции  и

                      одржување  се  минимални,  особено  кога  се  потврдува  неговата  ниска  цена  и
                      одржување и високиот принос од аспект на исхрана, подобрување на здравјето и

                      рамнотежа на животната средина.
                   ➢  Вреди да се спомене нивото на свест што компостирањето во сите негови облици

                      го  воведува  во  нашите  општества  кои  се  сè  понезаситни  консумеристички  и

                      исклучени од околината. Посебно е интересно што и наједноставните суштества,
                      од бактерии до црви, ни даваат лекции за рециклирање и ни помагаат повторно да

                      се поврземе со природата што не одржува. Црвите нè научија да го претвораме
                      отпадот во ресурс и тие се врската со нашето потекло и одржување, што не смееме

                      да го заборавиме.
               9.1.1. Улогата на вермикомпостот врз плодноста на почвата


               Главната улога на компостот од дождовни црви е промената на физичките, хемиските и

               биолошките  својства  на  почвата  со  активностите  на  дождовните  црви  и  затоа  се
               нарекуваат  управители  на  почвата.  Значително  ја  подобрува  структурата,  текстурата,

               аерацијата на почвата и ја спречува ерозијата на почвата. Со зголемување на површината
               на макропорите помеѓу 50 и 500 μm, тоа предизвикува подобрување на односот воздух-

               вода во почвата и на тој начин позитивно влијае на растот на растенијата. Исто така,

               позитивно влијае на pH вредноста на почвата, на микробната популација и на ензимските
               активности на почвата. Покрај тоа, вермикомпостот е богат извор на хранливи материи

               како  што  се  нитрати,  фосфати  и  разменлив  калциум  и  растворлив  калиум.  Покрај
               додавањето на минералошки хранливи материи, вермикомпостот е богат и со корисна

               микрофлора како што се N-фиксатори, P-растворувачи, микрофлора што се разложува од
               целулоза итн. Слузта што се лачи од дигестивниот тракт на дождовниот црв произведува

               одредени антибиотици и биохемикалии слични на хормони, а со тоа го забрзува растот

               на растенијата и го зголемува распаѓањето на органската материја во почвата. Забележано
               е  дека  вермикомпостот  има  поволен  ефект  врз  параметрите  на  растот  и  приносот  на

               различни култури како што се оризот, шеќерната трска, модриот патлиџан, доматот и

               бамјата. Така, вермикомпостот делува како балсам на почвата и како ѓубриво со бавно
               ослободување, што на крајот ја подобрува структурата на почвата, плодноста на почвата,

               растот  на  растенијата  и  ги  потиснува  болестите  предизвикани  од  растителните
               патогените  кои  се  пренесуваат  преку  почвата,  зголемувајќи  ги  приносите  на

               земјоделските култури. [20, 61–63].
                                                                                                        62
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75